یکی از بیماری های خطرناک و کشنده ای که در زنان بروز پیدا می کند، رشد سلول های سرطانی در تخمدان ها است. با توجه به انواع سرطان تخمدان، این عارضه می تواند خطر آفرین یا قابل پیشگیری از پیشرفت آن باشد. بروز علائم سرطان تخمدان و آشنایی داشتن به این علائم می تواند زمان مراجعه به پزشک متخصص را سریع ترکند. تشخیص سریع منجر به شروع زود هنگام استفاده از روش های درمانی مناسب خواهد شد. از این رو، در این مقاله قصد داریم با معرفی علائم سرطان تخمدان به عوامل افزایش دهنده، روش های تشخیص و درمان این بیماری بپردازیم. برای دریافت اطلاعات افزون تر تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
سرطان تخمدان چیست؟
در دستگاه تولید مثل زنان دو غده به نام تخمدان وجود دارند که در دو طرف رحم هستند. تخمدان ها در باروری نقشی اساسی دارند و وظیفه اصلی آن ها تولید تخمک است. از طرفی دیگر، تولید هورمون های زنانه از جمله استروژن ها و پروژسترون ها بر عهده تخمدان ها است. چنانچه رشد سلول ها در تخمدان ها رشدی غیر طبیعی و بی رویه باشند، سرطان تخمدان عارض می شود. خطرناک بودن سرطان تخمدان به این دلیل است که این بیماری بیشتر در مراحل اولیه قابل تشخیص نیست و تشخیص در مراحل پایانی انجام می شود. در مراحل پایانی بیماری نیز، روش های درمانی، اغلب نتایج مثبت و موثری بر جای نمی گذارند.
انواع سرطان تخمدان
انواع سرطان تخمدان بسته به نوع رشد سلول های سرطانی در گروه های مختلفی دسته بندی می شوند. نوع سرطان تخمدان بایستی در مرحله تشخیص بیماری تعیین شود؛ در این صورت بهترین روش درمانی برای مقابله با این بیماری در نظر گرفته می شود. انواع سرطان تخمدان عبارتند از:
اپیتلیال
از شایع ترین نوع سرطان تخمدان، نوع اپیتلیال آن است. خود این نوع سرطان تخمدان، به دو نوع زیر مجموعه دیگری به نام های سروز و کارسینوم دسته بندی می شود.
استرومایی
تومور استرومایی نوعی دیگر از سرطان تخمدان است که قابلیت تشخیص و شناسایی در مراحل اول ابتلا شدن به بیماری وجود دارد.
سلول زایا
تومور سلول زایا از نادرترین نوع سرطان تخمدان محسوب می شود که اغلب موارد در افراد با سنین پایین تر بروز پیدا می کند.
علائم اولیه سرطان تخمدان
شناسایی علائم اولیه هر بیماری از مهم ترین بخش های فرآیند تشخیص و درمان بیماری محسوب می شود. سرطان تخمدان در مراحل اولیه به دشواری قابل تشخیص است. در برخی از انواع سرطان تخمدان نمی توان آن را شناسایی کرد و در برخی موارد می توان پی به وجود این بیماری نسبتاً خطرناک برد. از طرفی علائم اولیه سرطان تخمدان، شباهت بسیاری با علائم دیگر بیماری های زنان دارد. در این بخش می خواهیم به علائم اولیه این بیماری بپردازیم.
- احساس درد در ناحیه لگن و اندام های تحتانی
- احساس درد در شکم، پشت و کمر
- تکرر ادرار و نیاز فوری به تخلیه ادرار
- افزایش حجم شکم یا همان نفخ و تورم شکم
- بروز مشکلات روده و داشتن یبوست
- بروز سوء هاضمه
- بروز اختلال هایی در سیستم گوارشی
علائم پیشرفته و هشدار دهنده سرطان تخمدان
رشد غیر طبیعی سلول های سرطانی در تخمدان ها بسته به نوع سرطان، در مدت زمان های متفاوتی پیشرفت می کنند. مراحل پیشرفت بیماری را می توان جزو مراحل خطرناک و دشوار بیماری دانست. در ادامه، به مهم ترین علائم پیشرفته و هشدار دهنده سرطان تخمدان می پردازیم.
- داشتن حالت تهوع
- ضعف و خستگی مفرط
- بی اشتهایی و کاهش ناگهانی وزن
- بروز مشکلات تنفسی
- مشاهده خونریزی از واژن پس از اتمام دوره قاعدگی
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به سرطان تخمدان
تا به امروز علت یا علل مشخص و دقیقی پیرامون رشد سلول های سرطانی در تخمدان ها یافت نشده است. باتوجه به تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان، عواملی در افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان دخیل هستند. در ادامه به بررسی این عوامل خواهیم پرداخت.
- با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان تخمدان افزایش می یابد و بیشتر زنان در سنین 50 تا 60 سالگی به این بیماری مبتلا می شوند.
- جهش ژنی که از والدین به فرزندان ارث می رسد، خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهد. این عامل درصد کمی را به خود اختصاص داده است.
- چنانچه یکی از اعضای نزدیک خانواده به سرطان تخمدان مبتلا باشد، میزان ابتلای آن فرد به این بیماری بیشتر می شود.
- استفاده از روش های درمانی برای تامین و جایگزین کردن هورمون استروژن در بدن به مدت زمان طولانی، احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را بیشتر می کند.
- زمان شروع قاعدگی در سنین پایین و زمان پایان قاعدگی و شروع دوران یائسگی، می تواند زمان ابتلا به سرطان تخمدان باشد.
روش های تشخیص بیماری سرطان تخمدان
پس از مراجعه به متخصص زنان و زایمان، در ابتدا شرح کاملی از حال و شرایط قبلی و فعلی بیمار گرفته می شود. سپس برای تشخیص نهایی بیماری بایستی از روش های مختلف تخصصی استفاده کرد. در این بخش از مقاله اشاره ای به روش های تشخیص بیماری سرطان تخمدان خواهیم داشت.
- معاینه اندام های لگن و واژن به صورت تماس دست و مشاهده بصری
- انجام آزمایش خون
- انجام آزمایش های تصویر برداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی یا اسکن شکمی
- انجام آزمایش ژنتیک
- نمونه برداری از سلول ها و مایع تخمدان ها و آزمایش آن
روش های درمان بیماری سرطان تخمدان
پس از ارزیابی دقیق نتایج تمامی روش های تشخیصی، نوع سرطان تخمدان و همچنین مرحله پیشرفت آن به طور کامل مشخص می شود. به کارگیری روش های درمانی بسته به شرایط بیمار و نظریه پزشک متخصص دارد. در ادامه به بررسی روش های درمان بیماری سرطان تخمدان می پردازیم.
جراحی
در مراحل اولیه ابتلا به سرطان تخمدان که بیماری پیشرفتی نداشته است، از روش جراحی استفاده می کنند. طی این جراحی، اقدام به برداشتن تخمدان سرطانی شده می کنند. با استفاده از این روش درمانی، بیمار می تواند باردار نیز شود. چنانچه هر دو تخمدان درگیر سرطان شده باشد، هر دو تخمدان را از بدن خارج می کنند. در این شرایط، بیمار به کمک دریافت تخمک اهدایی می تواند باردار شود. در مراحل پیشرفته بیماری، نمی توان از روش جراحی برای درمان سرطان تخمدان استفاده کرد.
شیمی درمانی
در روش شیمی درمانی، از داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلول های رشد یافته سرطانی در تخمدان ها استفاده می کنند. بسته به شرایط بیمار، استفاده از شیمی درمانی می تواند قبل یا بعد از انجام عمل جراحی باشد. بعد از انجام جراحی برای از بین بردن باقی مانده سلول های سرطانی، شیمی درمانی گزینه بسیار مناسبی است.
هورمون درمانی
هورمون استروژن در رشد و انتشار بیشتر سلول های سرطانی تخمدان تاثیر زیادی دارد. در روش هورمون درمانی، از تاثیر هورمون استروژن بر رشد سلول های سرطانی جلوگیری به عمل می آید. در نتیجه این روش می تواند از پیشرفت سریع بیماری پیشگیری نماید.
مراجعه به پزشک
در مطالب بالا به بررسی علائم سرطان تخمدان و همچنین انواع، عوامل افزایش دهنده خطر و روش های تشخیص و درمان پرداخته شد. درد لگن و کمر، افزایش حجم شکم و اختلال های گوارشی از جمله علائم اولیه این بیماری هستند. در مراحل پیشرفته با علائمی همچون حالت تهوع، خستگی مفرط، بی اشتهایی و کم شدن ناگهانی وزن مواجه خواهیم شد. دکتر مانیا کاوه متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی تجربه بیشتری در زمینه درمان و جراحی بیماری های زنان دارند. شما می توانید با مراجعه به مطب دکتر مانیا کاوه برای تشخیص و درمان سرطان تخمدان اقدام کنید.
