زنان برای اینکه بتوانند از لحاظ جنسی سالم بمانند لازم است مواردی را رعایت کنند و به بهداشت جنسی اهمیت بدهند. اگر چه در گذشته صحبت کردن در این مورد را زشت می دانستند؛ اما امروزه کارشناسان این حوزه بر این باورند که افزایش آگاهی زنان در این مورد اهمیت خاصی دارد و در سلامت آنها نقش مهمی ایفا می کند. متاسفانه عدم آگاهی و شرم و حیا و عدم رعایت یک سری از نکات بهداشتی در کشورهای جهان سوم و آفریقا سبب شده است، زنان و دختران زیادی به عفونت واژینال و بیماری‌های جنسی مبتلا شوند و جان خود را از دست بدهند. به دلیل اهمیت موضوع قصد داریم در مطلب امروز روی نکات مراقبتی زنانه تمرکز کنیم؛ پس همراه ما باشید.
از چه زمانی دختران باید آموزش های بهداشت جنسی را بیاموزند؟
معمولا بلوغ در دختران بین سنین ۱۰ تا ۱۴ سالگی اتفاق می افتد. در این دوران که آنها قاعدگی را تجربه می کنند، باید آموزش های بهداشتی واژینال را بیاموزند. آنها ممکن است در اولین قاعدگی با مشاهده خونریزی، دچار وحشت شوند؛ از این رو آموزش بهداشت جنسی در این سنین اهمیت می یابد. مربیان بهداشت باید با دختران دانش آموز سال های آخر دبستان در این مورد صحبت کنند؛ چرا که رعایت بهداشت جنسی و مراقبت های تناسلی در دوران قاعدگی مانع ابتلا خانم ها به بیماری های عفونی و قارچی واژینال شده و در سلامت تخمدان و رحم و کاهش اسپاسم های شکمی موثر است.
بهترین سنی که برای شروع مراقبت های بهداشتی سالانه دختران در نظر گرفته می شود، ۱۳ سالگی است. در این مراقبت، قد و وزن و فشار خون اندازه گیری می شود، پستان ها بررسی شده و ممکن است واژینال و لگن معاینه شود. از جمله سندروم های شایع در دختران «سندروم تخمدان پلی کیستیک» محسوب می شود. اگر دختران از سنین پایین و سال‌های اولیه قاعدگی تحت نظر پزشک متخصص زنان باشند، در آینده از مشکلاتی مانند «کیست تخمدان» یا «نازایی» در امان می مانند؛ همچنین رژیم غذایی و تحرک کافی در سلامت جنسی دختران موثر است.
اهمیت رعایت بهداشت جنسی دستگاه تناسلی زنان
اگر زنان بهداشت جنسی را رعایت نکنند به انواع عفونت ها مبتلا می شوند. رعایت بهداشت جنسی در موارد زیر بسیار اهمیت دارد:
بهداشت در دوران قاعدگی
در این دوران چون ترشحات قاعدگی تجمع پیدا می کند ناحیه تناسلی، مکانی مناسب برای ورود میکروب ها است؛ به همین دلیل شستشوی دقیق این ناحیه حداقل دو بار در روز توصیه می شود.
بهداشت رابطه جنسی
اطلاعات جنسی و بهداشت مقاربتی می تواند در کیفیت و سلامت جنسی زنان تاثیر زیادی داشته باشد. رعایت موارد بهداشتی و داشتن تعهد و چارچوب اخلاقی می تواند زنان را از ابتلا به بیماری های خطرناکی چون ایدز، هپاتیت ب، زگیل تناسلی و... باز دارد. زنان باید در صورت داشتن تعدد شریک جنسی از کاندوم استفاده کنند تا رابطه محافظت شده داشته باشند.
بهداشت دوران بارداری
رعایت بهداشت در دوران بارداری هم اهمیت بسزایی دارد. در این دوران باید با اصلاح موهای زائد و پوشیدن لباس های نخی آزاد به سلامت ناحیه تناسلی کمک کنید. با خشک کردن این قسمت و نوشیدن آب فراوان از تجمع باکتری ها و ایجاد انواع عفونت ها جلوگیری می کنید.
تمیز کردن اسمگما
ترشحات واژنی و تجمع عرق در ناحیه تناسلی، ماده بدبو و پنیری شکل به نام اسمگما را به وجود می آورد که در قسمت بیرونی فرج تجمع می یابد. برای پاک کردن آن باید با آب گرم و صابون این ناحیه را شسته داده و با حوله ای خشک کنید.
زنان آزمایش پاپ اسمیر را از چه زمانی شروع کنند؟
آزمایش «پاپ اسمیر» و نمونه برداری از مخاط رحم یا دهانه رحم یکی از آزمایشاتی است که در زمان های مختلف می توان انجام داد. انجام این آزمایش برای اطمینان از سلامت واژن و دستگاه تناسلی خانم های جوان و دختران بالای ۲۱ سال توصیه می شود.
انجام سالیانه آن می تواند در تشخیص زود هنگام بیماری هایی مانند «سرطان دهانه رحم» کمک زیادی کند. دختران باکره هم می توانند این تست را انجام دهند؛ چرا که انجام این آزمایش با وسایل مخصوصی نظیر اسپکولوم ظریف صورت می گیرد که به پرده بکارت آسیب نمی زند.
نحوه انجام این تست به این ترتیب است که مراجعه کننده روی تخت زنان نشسته و پزشک زنان اسپکولوم را در دهانه واژن وارد می کند و بعد از معاینه به وسیله یک براش پاپ اسمیر یا سوآپ پنبه ای نمونه برداری می کند. این نمونه را به آزمایشگاه می فرستند و از سلامت فرد مطمئن می شوند.
زنان از چه زمانی معاینه سینه را شروع کنند؟
«سرطان پستان» یکی از سرطان های رایج در زنان است. این سرطان را می توان به راحتی با آموزش ها در سنین پایین و هنگام بلوغ کنترل کرد. اگر چه عوامل وراثتی و ژنتیکی می تواند شانس ابتلا به این سرطان را افزایش دهد، اما می توان به کمک اطلاع رسانی، دوری از استرس، تغییر سبک زندگی و تحرک مناسب از این بیماری در امان ماند. بعد از پایان بلوغ و کامل شدن رشد سینه ها در دختران به آنها آموزش دهید که سینه های خود را معاینه کنند و از عدم وجود غده مطمئن شوند.
به علت اینکه شانس ابتلای زنان بالای ۴۰ سال به بیماری های زنان در این سنین زیاد می شود توصیه می شود زنان بالای ۴۰ سال در سال های قبل از یائسگی هر ۶ ماه یکبار برای تست پاپ اسمیر و ماموگرافی به پزشک زنان مراجعه کنند.
نکات کلی برای مراقبت های بهداشت جنسی زنان
علاوه بر مواردی که در بالا به آنها اشاره کردیم توصیه می شود بانوان عزیز موارد زیر را رعایت کنند تا سلامت واژن و دستگاه تناسلی آنها حفظ شود:
- از منابع معتبر در مورد بیماری های زنان، عفونت ها، دلایل خارش واژن و … اطلاع پیدا کنید.
- به رنگ، مقدار و بوی ترشحات توجه کنید.
- در دوران قاعدگی از شستن ناحیه تناسلی با فشار آب سرد اجتناب کنید تا درد لگنی تشدید نشود.
- اگر با مشکل خاصی روبرو شدید، مشکل را با مادر، خواهر یا پزشک خود در میان بگذارید و به دکتر مراجعه کنید.
- در صورت مواجه شدن با مشکلاتی نظیر زگیل تناسلی یا تبخال تناسلی و عفونت های حاد در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
- اگر ترشح زیادی دارید از لباس زیر نخی استفاده کنید و هر روز به تعویض آن بپردازید.
- برای استفاده از «پد بهداشتی روزانه»، «ژل شستشوی واژینال» یا… با پزشک مشورت کنید.
- در صورت استفاده از نوار بهداشتی داخل واژینال یا «تامپون» هر ۲ ساعت یکبار آن را تعویض کنید.
- به سرویس بهداشتی و پاکیزگی آن اهمیت زیادی قائل شوید. اگر از سرویس بهداشتی عمومی استفاده می کنید برای جلوگیری از عفونت واژینال با محلول ضدعفونی کننده، محیط و سر شیلنگ را ضدعفونی کنید.
- همیشه در کیف خود وسایلی همچون «ژل شستشوی واژینال»، 《دستمال کاغذی》، «دستمال مرطوب مخصوص واژن»، «پد بهداشتی روزانه» و «نوار بهداشتی» فاقد پارابن را همراه خود داشته باشید.
- پس از استفاده از سرویس بهداشتی، واژن خود را خشک کنید.
- برای مدت طولانی شلوار جین یا لباس زیر تنگ نپوشید.
- در صورت مبتلا شدن به خشکی واژن با مشورت پزشک از مرطوب کننده های آنتی باکتریال بدون رایحه استفاده کنید.
- در صورت ابتلا به عفونت به صورت خودسرانه آنتی بیوتیک مصرف نکنید.
- رژیم غذایی نقش مهمی در سلامت واژن و رفع بوی بد آن دارد. استفاده از دخانیات، نوشیدنی های الکلی، زیاده روی در استفاده از نوشیدنی های کافئین دار و فست فود و غذاهای شیرین و چرب سلامت دستگاه تناسلی زنان را به خطر می اندازد.
مراجعه به پزشک
بهداشت جنسی در زنان یکی از موارد مهمی است که باید به آن توجه شود. برای اینکه سلامت جنسی آنها تامین شود نیاز است دختران از سنین بلوغ با این موارد آشنا شوند. ما در مطلب امروز چند نمونه از نکات مراقبتی زنانه را ذکر کردیم. دکتر مانیا کاوه یکی از پزشکان متخصص زنان و زایمان، فلوشیپ لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی هستند که در رفع مشکلات جنسی به بیماران کمک می کنند. اگر شما هم با مشکلی در این زمینه مواجه هستید می توانید سوالات خود را با دکتر مانیا کاوه در میان بگذارید.
