یکی از نگرانی هایی که در مورد بیماری های مرتبط با زنان وجود دارد، سرطان دهانه رحم است. دیسپلازی گردن رحم، به عنوان بیماری پیش زمینه ای برای بروز سرطان دهانه رحم شناخته می شود. از آن جایی که این بیماری درجات مختلفی دارد، به طور یقین نمی توان دیسپلازی گردن رحم را همان سرطان دهانه رحم دانست. از این رو، در این مقاله تصمیم گرفتیم توضیحات کاملی پیرامون بیماری دیسپلازی گردن رحم، علائم، علل ابتلا، عوامل پر خطر و همچنین روش های درمان آن ارائه دهیم. برای آشنایی بیشتر با این بیماری زنان تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
دیسپلازی گردن رحم چیست؟
بیماری دیسپلازی گردن رحم، ضایعه پیش سرطانی است که در صورت درمان نشدن به موقع این بیماری، احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم افزایش می یابد. به بیانی دیگر، به ایجاد تغییراتی در سلول های دهانه رحم (ورودی بین رحم و واژن) دیسپلازی گفته می شود که درمان نشدن آن منجر به رشد غیر طبیعی سلول های دهانه رحم خواهد شد. به طور میانگین، زمان تبدیل شدن دیسپلازی گردن رحم به سرطان دهانه رحم، حدود 5 تا 10 سال تخمین زده می شود. به طور معمول، این بیماری در زنان کمتر از 30 سال بیشتر مشاهده می شود. با این توصیف ها، تشخیص و درمان سریع دیسپلازی گردن رحم از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
دلیل ابتلا به بیماری دیسپلازی گردن رحم
دلیل اصلی بروز بیماری دیسپلازی گردن رحم، ابتلا به ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) عنوان شده است. بر اساس یافته ها، تیپ ویروس HPV، بیش از 100 نوع است که بیشتر از 30 درصد آن ها از طریق رابطه جنسی انتقال پیدا می کنند. در این بین، دو تیپ از ویروس HPV، تاثیر مستقیمی در غیر طبیعی شدن رشد سلول های دهانه رحم یا همان بروز سرطان دارند. این ویروس از هر طریقی که وارد بدن شود، می تواند خود را به دهانه رحم برساند و در رشد سلول ها دخالت کند. رایج ترین روش های انتقال ویروس، داشتن رابطه جنسی واژینال، رابطه جنسی مقعدی، رابطه جنسی دهانی و تماسی پوستی با ناحیه تناسلی است.
علائم بیماری دیسپلازی گردن رحم
نشانه و علامت واضح و دقیقی برای وجود بیماری دیسپلازی گردن رحم تاکنون یافت نشده است. در اغلب موارد، زنانی که برای معاینات دوره های به متخصص زنان مراجعه می کنند و پزشک برای چکاپ از روش تست پاپ اسمیر استفاده می کند، این بیماری شناسایی می شود. باید توجه داشت، با دیدن هر نوع خونریزی غیر طبیعی مانند خونریزی در بین دوره های قاعدگی، خونریزی پس از رابطه جنسی، پس از دوش گرفتن یا پس از معاینه لگن، احساس درد هنگام نزدیکی و افزایش ترشحات واژن به پزشک متخصص مراجعه شود. در این صورت می توان قبل از تبدیل شدن دیسپلازی به سرطان، روند درمانی را آغاز کرد.
عوامل افزایش دهنده ابتلا به بیماری دیسپلازی گردن رحم
عوامل قابل توجهی هستند که احتمال ابتلا به بیماری دیسپلازی گردن رحم را افزایش می دهند. با علم بر این که دیسپلازی گردن رحم علامت خاصی برای هشدار دادن به بیمار و مراجعه سریع به پزشک را ندارد، شناخت عوامل افزایش دهنده این بیماری، بسیار حائز اهمیت خواهد بود. در این بخش، اشاره کوتاهی به این عوامل خواهیم داشت.
- داشتن رابطه جنسی با افراد متعدد
- داشتن رابطه جنسی قبل از 18 سالگی
- تضعیف سیستم ایمنی بدن
- زایمان قبل از رسیدن به 16 سالگی
- اضافی وزن و چاقی
- مصرف بی رویه سیگار و دخانیات
- مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن در زمان انجام یک پیوند اعضا
- تجربه بارداری بیش از 3 مورد
- استفاده طولانی مدت از داروهای ضد بارداری
- داشتن سابقه ابتلا به سرطان دهانه رحم در بین اعضای نزدیک خانواده
- تامین نکردن نیازهای بدن با خوردن میوه ها و سبزیجات
نحوه تشخیص دیسپلازی گردن رحم
در صورت مراجعه منظم به متخصص زنان و انجام تست های و آزمایش های مختلف برای پیشگیری از بروز بیماری های متعدد، انجام تست پاپ اسمیر در اولویت آزمایش ها قرار دارد. با توجه به نتایج حاصل از این روش تشخیصی می توان به وجود این بیماری و همچنین نوع خفیف، متوسط یا شدید بودن آن پی برد. برای تشخیص دقیق تر آن از روش های زیر استفاده می کنند.
- کورتاژ اندوسرویکس با استفاده از نمونه تهیه شده از بافت دهانه رحم
- انجام تست HPV DNA typing برای تعیین نوع تیپ ویروس HPV
- مخروط برداری یا بیوپسی مخروطی و برداشتن نمونه بافتی به شکل مخروطی
روش های درمان دیسپلازی گردن رحم
پس از انجام تست های لازم و ارزیابی نتایج آن ها، روش درمانی مناسب توسط متخصص زنان تعیین می شود. به طور معمول، برای دیسپلازی نوع خفیف که تنها در سلول های مایع مخاطی رحم تغییراتی مشاهده می شود، روش درمانی خاصی در نظر گرفته نمی شود. دیسپلازی های نوع متوسط و شدید، نیاز به روش های درمانی موثری دارند. از جمله روش های درمان دیسپلازی گردن رحم عبارتند از:
- برداشتن سلول های غیر طبیعی دهانه رحم از طریق جراحی
- فریز کردن سلول های ناهنجار دهانه رحم با استفاده از لیزر درمانی
- کنترل و درمان بیماری با تکرار تست پاپ اسمیر
- الکتروکوتر به منظور سوزاندن بافت های غیر طبیعی دهانه رحم
روش های پیشگیری از دیسپلازی گردن رحم
با شناسایی علت و عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به دیسپلازی گردن رحم، می توان به کمک روش های متعددی از بروز این بیماری خطرناک جلوگیری کرد. از جمله این روش ها، عبارتند از:
- انجام واکسیناسیون HPV در بین زنان و مردان در هنگام 9 تا 26 سالگی
- استفاده از وسایل مراقبتی امن در هنگام رابطه جنسی مانند کاندوم
- نداشتن رابطه جنسی قبل از آغاز 18 سالگی
- نداشتن رابطه جنسی با افراد مختلف
- خودداری از مصرف سیگار و دخانیات
- مراجعه منظم به متخصص زنان و انجام تست پاپ اسمیر به طور منظم و دوره ای بعد از 21 سالگی
- داشتن برنامه غذایی سالم
مراجعه به پزشک
در مطالب بالا به بررسی بیماری دیسپلازی گردن رحم یا همان بیماری پیش سرطانی دهانه رحم پرداخته شد. عامل اصلی ابتلا شدن به این بیماری، ویروس HPV است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود. مهم ترین روش های درمانی دیسپلازی گردن رحم، لیزر درمانی و جراحی است. از طریق گرفتن واکسن HPV و مراقبت های رابطه جنسی می توان از ابتلا شدن به این بیماری پیشگیری کرد. دکتر مانیا کاوه متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی تجربه بیشتری در زمینه درمان و جراحی بیماری های زنان دارند. شما می توانید با مراجعه به مطب دکتر مانیا کاوه برای درمان دیسپلازی گردن رحم اقدام کنید.
