انواع بیماری هایی که در دستگاه تناسلی زنان ایجاد می شوند، علائم و عوارضی به همراه دارند. یکی از بیماری های ایجاد شده، کیست بارتولن است. این کیست همانند اغلب بیماری های زنان، از طریق بروز عفونت در اثر رابطه جنسی عود می کند و مشکلات متعددی برای بیمار به وجود می آورد. بنا به وضعیت بیمار و شرایط کیست ایجاد شده، پزشکان از روش های مختلفی برای درمان این ضایعه استفاده می کنند. در این مقاله قصد داریم با معرفی نحوه تشکیل کیست بارتولن در زنان، به عوارض، علائم و همچنین روش های درمان آن بپردازیم. برای آشنایی بیشتر با این نوع ضایعه تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
کیست بارتولن چیست؟
در بیرونی ترین بخش واژن یا ناحیه تناسلی زنان، دو غده به نام غدد بارتولن وجود دارد. چنانچه یک یا هر دو از این غده ها دچار عفونت یا آبسه شوند، در اصطلاح گفته می شود، کیست بارتولن به وجود آمده است. غدد بارتولن، با تولید مایعی، وظیفه مرطوب نگه داشتن ناحیه داخلی واژن را بر عهده دارند. غدد بارتولن از طریق مجاری به سطح داخلی واژن متصل می شوند. در صورتی که مجاری مربوطه به هر دلیل مسدود شده باشد، مایع تولید شده به سمت غدد باز گردانده می شود. در این هنگام با تجمع مایع اضافی در غدد، کیست بارتولن به وجود می آید. در برخی موارد کیست بارتولن با نام توده ناحیه تناسلی نیز شناخته می شود.
چه عواملی باعث ایجاد کیست بارتولن می شوند؟
بنا به تحقیقاتی که تاکنون انجام شده، دلیل قاطعی برای ایجاد کیست بارتولن بیان نشده است. از نظر پزشکان، عفونت هایی که در واژن ایجاد می شوند باعث تورم و بسته شدن ناحیه مجاری می شوند. با ترشحات زیاد واژن در اثر عفونت زیاد و انسداد ناحیه مجاری، کیست بارتولن در ناحیه واژن مشاهده می شود. کیست بارتولن اغلب در زنان بین 20 تا 30 سال بروز پیدا می کند و طبق آمار، از هر 10 نفر، 2 نفر به این ضایعه مبتلا می شوند. با افزایش سن، احتمال ابتلا به کیست بارتولن کاهش پیدا می کند. با برقراری هر رابطه جنسی، میزان مایعات ترشحی بیشتر می شود و کیست های ایجاد شده بزرگتر می شوند.
کیست بارتولن چه علائمی به همراه دارد؟
علائم ظاهری کیست بارتولن بسته میزان تجمع مایع و اندازه کیست، مشاهده می شوند. در برخی موارد خفیف تر، به ظاهر هیچ علامتی در ناحیه تناسلی بیمار دیده نمی شود. با بیشتر شدن مایع جمع شده، علائم ظاهری و دیگر علائم مربوط به بروز کیست بارتولن افزایش پیدا می کنند. در این بخش به شایع ترین علائم این نوع کیست اشاره خواهیم داشت.
- ایجاد یک برآمدگی پر از مایع در واژن
- مشاهده تورم و التهاب
- احساس درد به هنگام راه رفتن
- احساس درد به هنگام تماس رابطه جنسی
- قرمز شدن واژن
- بروز تب و لرز به دلیل افزایش عفونت
کیست بارتولن چه عوارضی دارد؟
کیست بارتولن در دو نوع غیر عفونی و عفونی تشکیل می شوند. کیست های غیر عفونی معمولاً خطر و عوارض جدی برای بیمار ایجاد نمی کنند و دردی نیز به همراه ندارند. در مقابل، کیست های عفونی می توانند عوارض رنج آوری برای بیمار داشته باشند. از این رو، مراجعه به پزشک متخصص زنان، ضروری است. از مهم ترین عوارض این ضایعه می توان به احساس درد در فعالیت های مختلف و انتشار عفونت به تمامی بخش های واژن، اشاره داشت. همچنین امکان دارد در برخی مواقع، کیست بارتولن پس از درمان شدن نیز، مجدد عود نماید. عفونت های مکرر، احتمال تکرار بروز این کیست را بیشتر می کنند. از این رو، توصیه می شود برای پیشگیری از عود مجدد و عوارض کیست بارتولن، از لوازم بهداشتی مراقبتی مانند کاندوم در زمان تماس جنسی استفاده شود.
کیست بارتولن چگونه تشخیص داده می شود؟
با درمان به موقع کیست بارتولن مزمن، می توان از تبدیل شدن آن به سرطان پیشگیری کرد. مراجعه سریع به پزشک متخصص و انجام معاینات فیزیکی اولیه، از مراحل اولیه تشخیص این نوع کیست است. پزشک مربوطه با برداشتن نمونه ای از ترشحات واژنی، آن را برای بررسی های بیشتر به آزمایشگاه ارسال می کند. ارزیابی نتایج آزمایشگاه، عفونی یا غیر عفونی بودن کیست را تعیین می کنند.
روش های درمان کیست بارتولن
ایجاد کیست در ناحیه تناسلی نگرانی هایی برای زنان به وجود می آورد. با شناخت کافی پیرامون کیست بارتولن، باید گفت روش های درمانی مختلفی برای درمان آن در نظر گرفته شده است. انتخاب روش درمانی مناسب، بسته به نتایج روش های تشخیصی، شرایط بیمار و نظریه متخصص زنان خواهد بود. در ادامه، به بررسی روش های درمان کیست بارتولن می پردازیم.
تجویز دارو
از ابتدایی ترین روش های رفع عفونت و کیست بارتولن، استفاده از داروهای آنتی بیوتیک است. آنتی بیوتیک ها در دو گروه خوراکی و پماد موضعی برای بیمار تجویز می شوند. تاثیر مصرف آنتی بیوتیک در از بین بردن کیست بارتولن عفونی بسیار بالا است؛ ولی احتمال عود مجدد آن می تواند به قوت خود باقی بماند.
درمان با لیزر
استفاده از پرتوهای لیزر، از جدیدترین روش های درمان کیست بارتولن محسوب می شود. در این روش، به وسیله لیزر دی اکسید کربن، اقدام به تخلیه مایع داخل کیست ایجاد شده در واژن می کنند. پس از تخلیه مایع داخل کیست، برای بستن و بخیه زدن محل ضایعه نیز از لیزر استفاده می کنند.
برداشتن کیست با جراحی
در مواردی که کیست بارتولن، با هر روش درمانی، بعد از گذشت یک مدت زمان کوتاه، مجدد عود کند، از عمل جراحی استفاده می کنند. این روش از قدیمی ترین روش های درمان کیست های بزرگتر است که تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام می شود. در این روش، با ایجاد برش کوچکی به محدوده 1 سانتی متری روی کیست بارتولن، اقدام به تخلیه کیست می کنند.
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق به بررسی کیست بارتولن و نحوه ایجاد آن در ناحیه تناسلی پرداخته شد. انسداد مجاری متصل به غدد بارتولن و تجمع مایعات ترشحی باعث ایجاد عفونت و در نهایت آبسه بارتولن می شود. این نوع کیست به کمک روش های متعددی همچون مصرف آنتی بیوتیک ها، لیزر درمانی و برداشتن کیست از طریق جراحی باز، درمان می شود. دکتر مانیا کاوه متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی تجربه بیشتری در زمینه درمان و جراحی بیماری های زنان دارند. شما می توانید با مراجعه به مطب دکتر مانیا کاوه برای درمان کیست بارتولن اقدام کنید.
