شیوع ویروس کرونا در جهان باعث ترس و اضطراب مادران جهت اقدام به بارداری شده است. تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد تا مادر و کودک، سالم و بدون درگیری به این ویروس بتوانند این دوران را پشت سر بگذارند. در این مقاله به بررسی ابعاد مختلف کرونا ویروس و بارداری می پردازیم.
خطر کرونا ویروس برای مادر باردار
بیماری کرونا یک بیماری ویروسی جدید و تا حدودی ناشناخته است. طبق یافته ها هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد زنان باردار نسبت به سایر گروهها در خطر بالاتری از ابتلا به این ویروس هستند. با این حال رعایت پروتکل هایی که برای عموم مردم در نظر گرفته شده، برای مادران باردار نیز الزامی است؛ اما برای احتیاط بیشتر و به دلیل اینکه سیستم ایمنی این افراد ضعیف تر از دوران عادی یک زن است نیازمند مراقبت بیشتری هستند.
خطر کرونا ویروس برای جنین
مادر باردار ممکن است در طول بارداری ویروس کرونا را به جنین و نوزاد خود منتقل کند. با این حال ابتلای نوزادان متولد شده به کرونا از مادران مبتلا به کوید 19 شایع نیست. در حال حاضر شواهدی وجود ندارد که نشان دهد ویروس کرونا موجب سقط جنین می شود و یا بر نحوه رشد و نمو در داخل رحم تاثیر می گذارد. بیشترین خطری که جنین را تهدید می کند این است که زودتر از موعد مقرر وارد مرحله زایمان شود. این اتفاق زمانی می افتد که شدت بیماری آنقدر زیاد باشد که پزشک دستور زایمان زودرس را بدهد.
آزمایش برخی از نوزادان تازه متولد شده از مادر مبتلا، مثبت است اما مشخص نیست که این نوزادان قبل، حین یا بعد از تولد از طریق تماس با افراد آلوده مبتلا شده اند یا خیر. بیشتر این نوزادان علائم خفیف داشته یا بدون علائم هستند که به مرور زمان بهبود پیدا می کنند. با اینحال چند گزارش از نوزادان تازه متولد شده با علائم شدید کرونا نیز اعلام شده است.
پیشگیری از ابتلا به کرونا ویروس در مادران باردار
با اینکه هیچ راهی برای اطمینان از مبتلا نشدن به ویروس کرونا وجود ندارد اما رعایت نکات زیر برای ایمن بودن لازم است:
مادران باردار باید از تماس و تعامل با کسانی که علائم بیماری های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا و مخصوصا کرونا دارند، بپرهیزند. بهترین و ایمن ترین روش، ماندن در خانه و محدود کردن ارتباطات تا حد امکان است. استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و شستن و ضدعفونی مکرر دست ها از موارد رعایت ایمنی است. انجام تمام آزمایشات دوران بارداری با رعایت ایمنی در این دوران ضروری و امکان پذیر است.
علائم کرونا ویروس در بارداری
زمان بروز هرگونه علائم تنفسی حتی علائم مشابه حساسیت فصلی و سرماخوردگی ساده مانند آبریزش بینی، گلو درد، عطسه و سرفه تا زمان تمام شدن همه گیری، اولین شک باید به ابتلا به کرونا (کوید 19) باشد. در صورت داشتن علائم حتما و در هر زمان ممکن به پزشک زنان و زایمان مراجعه شود؛ این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
جنین کمتر از حد معمول حرکت می کند و مادر حرکت جنین را احساس نمی کند.
- مادر خونریزی دارد.
- مادر سردردی دارد که برطرف نمی شود.
- مادر خستگی مفرط و سرفه های خشک دارد.
- هنگام استراحت و دراز کشیدن دچار تنگی نفس می شود.
مراقبت های مادر مبتلا به کرونا ویروس
اگر مادر باردار به ویروس کرونا مبتلا شود باید مراقبت های ویژه ای برای آنان در نظر گرفت. در صورت ابتلا، تاکید به مراجعه هر چه سریع تر به پزشک متخصص است. اگر پزشک بعد از معاینه مادر باردار، بستری در بیمارستان را پیشنهاد کرد بدون فوت وقت باید اقدامات لازم را انجام داد.
در صورتی که درمان سرپایی و مراقبت در منزل توصیه شد انجام اقداماتی مانند مصرف زیاد مایعات و غذاهای مقوی، استراحت کافی، رفتن به اتاق مجزا و رعایت نکات ایمنی مانند برقراری تبادل جریان هوا در اتاق ضروری است. اعضای خانواده و مادر باردار در صورت تنگی نفس پیش رونده، کاهش هوشیاری یا درد مداوم قفسه سینه باید آگاه بوده و سریعا و حتما به بیمارستان مراجعه کنند.
مراقبت های نوزاد پس از تولد از مادر کرونا مثبت
- رعایت برخی از موارد در مراقبت از نوزادان متولد شده از مادران مبتلا به کرونا ضروری و لازم است.
- در فاصله شش متری از نوزاد ماسک زده شود.
- نوزاد را با فاصله یک و نیم متری از خود نگهداری کند. به آرنج خود عطسه و سرفه کند و پس از آن هوای اتاق تصفیه شود.
- در صورت پایان قرنطینه مادر، بهتر است همچنان دستان خود را قبل از شیردهی و در آغوش کشیدن ضدعفونی کند.
- در مورد شیردهی لازم است مادر قبل از شیردادن به نوزاد دستان خود را حداقل 20 ثانیه با آب و صابون بشوید. اگر آب و صابون در دسترس نیست، از یک ضدعفونی کننده دست با الکل 70 درصد استفاده کند.
نکات مهم در ارتباط با تغذیه با شیر مادر کرونا مثبت
تغذیه با شیر مادر کرونا مثبت، برای نوزاد بی خطر است. هیچ علامتی از ویروس در شیر یافت نشده است. از آنجایی که شیر مادر بهترین منبع تغذیه برای نوزادان است و موجب حفاظت از بسیاری از بیماری ها می شود، ادامه شیردهی با شیر مادر برای نوزاد الزامی است.
شستن دست ها در هنگام شیردهی و استفاده از ماسک و دستکش ضروری است. استفاده از ماسک جدید در هر بار شیردهی توصیه می شود. اگر شدت بیماری مادر زیاد باشد، باید وی را به دوشیدن شیر تشویق کرد که در تمامی مراحل دوشیدن رعایت روشهای جلوگیری از عفونت می بایست رعایت شود.
زمان مراجعه به پزشک
تشخیص هرچه سریع تر بیماری باعث می شود که فرد مبتلا با شروع درمان شانس بهبودی خود را افزایش دهد. بسیاری از مادران باردار در ابتدای شروع علائم، مراجعه به پزشک را به تاخیر می اندازند. همین موضوع می تواند آسیب‌های جبران ناپذیری برای سلامت مادر و جنین داشته باشد.
بیشتر زنان باردار سالم با تست مثبت در منزل تحت نظر قرار می گیرند ولی با بدتر شدن علائم باید سریعا به پزشک مراجعه کنند. ممکن است به توصیه پزشک X RAY انجام شود. مادرانی که علائم شدید داشته باشند ممکن است در بیمارستان بستری شوند. کنترل علائم و درمان کرونا ویروس در مادران باردار کاملا بستگی به شرایط بیمار دارد و پزشک متخصص در ارتباط با این موضوع تصمیم خواهد گرفت.
در صورتی که باردار هستید و مبتلا به کرونا شده اید و تغییرات جدی در وضعیت جنین خود مشاهده می کنید می توانید به صورت حضوری به مطب دکتر مانیا کاوه متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و مشاوره لازم را دریافت کنید. توجه داشته باشید که در صورت ابتلا به کرونا ویروس حتما قبل از ویزیت، پزشک خود را در جریان بیماری قرار دهید تا اقدامات احتیاطی لازم صورت بگیرد.
