ناباروری یکی از مهم ترین مشکلاتی است زوجین با آن درگیر می شوند. امروزه با پیشرفت علم، ناباروری به یکی از مشکلات قابل درمان تبدیل شده است. پس از مراجعه زوج های دارای مشکل ناباروری به پزشک متخصص، با بررسی های انجام شده بهترین روش درمانی توسط پزشک پیشنهاد می شود. روش میکرواینجکشن به عنوان یکی از روش های درمان ناباروری شناخته می شود که لقاح اسپرم و تخمک به وسیله تزریق مستقیم انجام می شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی نحوه درمان ناباروری با روش میکرواینجکشن و همچنین مزایا و معایب آن بپردازیم. برای آشنایی با میزان موفقیت این روش درمانی تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
روش میکرواینجکشن چیست؟
روش میکرواینجکشن نوعی لقاح مصنوعی است که به کمک آن تخمک را بارور می کنند. برای بیان بیشتر این مطلب باید نحوه بارور شدن تخمک به وسیله اسپرم توضیح داده شود. قبل از بارور شدن تخمک زن به وسیله اسپرم مرد، سر اسپرم به قسمت بیرونی تخمک زن وصل می شود. پس از اتصال، در مرحله بعد سر اسپرم به بخش داخلی تخمک فشار وارد می کند تا برای بارور شدن تخمک وارد آن شود. دلایل متعددی وجود دارند که باعث ناتوانی اسپرم در وارد شدن به لایه ضخیم تخمک می شوند. در این شرایط که اسپرم نمی تواند در تخمک شناور شود از روش درمان ناباروری میکرواینجکشن یا لقاح مصنوعی استفاده می کنند.
دلایل استفاده از روش میکرواینجکشن
همان طور که پیش تر بیان شد علت اصلی استفاده از لقاح مصنوعی، ناتوانی اسپرم برای بارور کردن تخمک است. دلایل متعددی وجود دارند که باعث می شوند اسپرم مرد این توانایی لازم را نداشته باشد. در این شرایط از روش لقاح مصنوعی به شیوه میکرواینجکشن می توان استفاده کرد. از جمله دلایل استفاده از روش میکرواینجکشن عبارتند از:
- تولید اسپرم های کم توسط مرد و کافی نبودن برای انجام لقاح مصنوعی سنتی
- حرکت نکردن اسپرم به روشی عادی
- مشکل داشتن اسپرم در وصل شدن به تخمک
- وجود مانع در ناحیه تناسلی مرد برای خارج شدن عادی اسپرم
- توانایی نداشتن تخمک ها برای باروری به روش لقاح مصنوعی سنتی
- استفاده از تخمک های آزمایشگاهی
- استفاده از تخمک های از قبل منجمد شده
بارداری به روش میکرواینجکشن چگونه انجام می شود؟
برای بارور کردن تخمک از دو نوع روش لقاح مصنوعی سنتی و لقاح مصنوعی میکرواینجکشن استفاده می کنند. در روش مصنوعی سنتی، برای بارور کردن تخمک به بیشتر از 5000 هزار اسپرم نیاز است تا در کنار تخمک به صورت شناور باقی بماند. هنگامی که یکی از این 5000 اسپرم به لایه سیتوپلاسم تخمک وارد می شود، می تواند آن را بارور کند. در مردانی که توانایی تولید 5000 اسپرم را ندارند، از روش میکرواینجکشن استفاده می کنند. در این روش به وسیله سوزنی، اسپرم را به طور مستقیم به مرکز داخلی تخمک تزریق می کنند. پس از بارور شدن تخمک، چنین تشکیل می شود و جنین شکل گرفته را در حدود 5 روز در آزمایشگاه نگهداری می کنند. سپس برای رشد و تکامل جنین به صورت طبیعی، آن را به رحم مادر انتقال می دهند.
مزایای استفاده از روش میکرواینجکشن
در اغلب مواردی که مردان مشکلات ناباروری دارند، به راحتی می توان از روش میکرواینجکشن استفاده کرد. مشکلات انزال در مردان را نیز می توان به مشکلات ناباروری آنان اضافه کرد. مزایایی که روش میکرواینجکشن به همراه دارد به راحتی اجازه می دهد تا مردان صاحب فرزندی تشکیل یافته از اسپرم های خود آن ها شوند. به طوری که زوج های دارای مشکل ناباروری قبل از استفاده از اسپرم های اهدایی در مراکز درمانی مختلف، از روش میکرواینجکشن برای درمان این مشکل استفاده می کنند. همچنین مردانی که عمل وازکتومی انجام داده اند، با گرفتن اسپرم از طریق بیضه ها و تزریق آن به تخمک، صاحب فرزند شوند.
معایب استفاده از روش میکرواینجکشن
تمامی مراحل روش میکرواینجکشن به عنوان یکی از روش های درمان ناباروری، دارای کمترین عوارض و معایب شناخته می شود. براساس ویژگی های تمامی روش های درمان، هر کدام به نوبه خود، خطرات و معایبی نیز به همراه دارند و روش میکرواینجکشن نیز از این قاعده مستثنی نیست. به بیانی دیگر، به هنگام گرفتن اسپرم از مرد، هیچ مشکلی برای او پیش نخواهد آمد. در این بخش از مطلب به معایب استفاده از روش میکرواینجکشن اشاره خواهیم داشت.
- سلامتی تمامی تخمک های بارور شده به روش میکرواینجکشن تضمین نخواهد شد. احتمال آسیب دیدگی برخی از تخمک ها و جنین ها در فرآیند این روش درمانی وجود دارد.
- روش درمانی میکرواینجکشن احتمال دوقلو زایی را 30 تا 35 درصد و احتمال سه قلو زایی را 5 تا 10 درصد افزایش می دهد. چند قلو باردار شدن مشکلاتی از قبیل فشار خون بالا، دیابت بارداری، افزایش درد زایمان و... برای مادر به وجود می آورد.
- در موارد بسیار نادر احتمال بروز بیماری های مادرزادی تا حدود 3 درصد افزایش می یابد.
میزان موفقیت روش میکرواینجکشن برای بارداری
بسته به شرایط مرد و زن، میزان موفقیت بارداری در هر دو روش میکرواینجکشن و IVF به یک اندازه است. در مواردی ویژه، احتمال موفقیت باروری در روش IVF بیشتر از دیگر روش خواهد بود. در موارد خاصی دیگر، چنانچه باروری به روش IVF موفقیت آمیز نباشد از روش میکرواینجکشن استفاده می کنند. روش میکرواینجکشن می تواند 50 تا 80 درصد تخمک ها را بارور کند.
تفاوت روش میکرواینجکشن با روش IVF
هر دو روش میکرواینجکشن و روش IVF، برای بارور کردن تخمک به کمک لقاح مصنوعی انجام می شود. روش IVF که همان روش سنتی است، تخمک در معرض هزاران اسپرم گرفته شده از مرد قرار می گیرد و خودش به سمت تخمک رفته و آن را بارور می کند. ولی در روش میکرواینجکشن، اسپرم به طور مستقیم به تخمک تزریق می شود تا بتواند آن را بارور کند. افرادی که در شرایط خاصی هستند، این روش درمانی مناسب خواهد بود. از جمله این شرایط عبارتند از:
- پایین بودن میزان کیفیت و کمیت اسپرم ها
- زنان دارای مشکل چسبندگی رحم
تعیین جنسیت جنین به کمک روش میکرواینجکشن
برخی از پدر و مادرها تمایل به تعیین کردن جنسیت جنین خود دارند. در این روش، پزشک متخصص زنان و زایمان داروهای مخصوصی برای افزایش میزان تخمک ها تجویز می کند. پس از گذشت یک دوره زمانی، تخمک ها به کمک عمل پانکچر برداشته می شوند. در ادامه اسپرم های گرفته شده را در آزمایشگاه آنالیز می کنند و با تخمک های برداشته شده لقاح انجام می دهند. از هر جنین تشکیل یافته یک سلول برداشته می شود تا کوروموزم آن در آزمایشگاه مشخص شود. با مشخص شدن کوروموزم جنین، جنسیت جنین نیز مشخص می شود. در انتها، جنین با جنسیت تعیین شده توسط پدر و مادر به رحم مادر برای رشد انتقال داده می شود.
مراجعه به پزشک
در مطالب بالا به بررسی درمان باروری به روش میکرواینجکشن و همچنین مزایا و معایب آن پرداخته شد. این روش نوعی لقاح مصنوعی است که برای بارور کردن تخمک، اسپرم به کمک سوزن به تخمک تزریق می شود. چنانچه مرد توانایی باروری نداشته باشد، می تواند به روش میکرواینجکشن از طریق اسپرم خودش بچه دار شود. اختلال های مادرزادی و چند قلو زایی از معایب این روش درمانی به شمار می آیند. دکتر مانیا کاوه متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی تجربه بیشتری در زمینه درمان و جراحی بیماری های زنان دارند. شما می توانید با مراجعه به مطب دکتر مانیا کاوه برای درمان ناباروری به روش میکرواینجکشن اقدام کنید.