علائم آندومتریوز چیست؟
اولین سوالی که باید در خصوص این بیماری جواب داد این است که اندومتریوز چیست؟
به بافت پوشاننده سطح داخل رحم اندومتر گفته میشود.
اندومتریوز یکی از شایع ترین بیماری های زنان می‌باشد که به دنبال قرار گیری بافت اندومتر، بافت مشابه لایه پوشاننده داخل رحم، در خارج از رحم ایجاد میشود.
این روند سبب ایجاد واکنش‌های التهابی مزمن و ایجاد بافت ملتهب میشود این بافت‌ها در ابتدا در پریتوئن لگن، تخمدان‌ها، دیواره مابین رکتوم و واژن، مثانه و روده یافت می‌شوند.
در موارد بسیار نادر ممکن است در دیافراگم و ریه‌ها یافت شوند.
اندومتریوز را در همان سنین ابتدائی شروع قاعدگی می‌توان مشاهده کرد.
یائسگی علائم اندومتریوز را فروکش نمی‌کند به ویژه اگر بیمار واجد بافت اسکار یا چسبندگی‌های ناشی از بیماری و یا جراحی باشند.
علائم بیماری اندومتریوز
علائم همراه اندومتریوز شامل قاعدگی‌های دردناک، تخمک‌گذاری دردناک، درد حین یا پس از نزدیکی، خونریزی شدید، درد لگن مزمن، خستگی، و نازایی می‌باشد که بر روی شرایط جسمانی، روحی و زندگی اجتماعی افراد تاثیرگذار می‌باشد.
متاسفانه فقدان آگاهی عمومی و سیستم درمان از بیماری اندومتریوز و انتساب علائم بیماران به نشانه‌های طبیعی قاعدگی منجر به تاخیر تشخیص از شروع اولین علامت تا بالاخره تشخیص و درمان می شود.
درمان بیماری اندومتریوز چیست؟
درمان شناخته شده قطعی برای اندومتریوز وجود ندارد، اندومتریوز را می توان به طور موثر با داروها؛ درمان کرد ولی اغلب داروها برای درمان طولانی مدت به دلیل عوارضشان مفید نیستند.
جراحی ممکن است برای ریشه‌کن کردن ضایعات اندومتریوز و بافت اسکار مفید باشد، ولی میزان موفقیت به وسعت بیماری و مهارت جراح بستگی دارد.
بارداری ممکن است علائم بیماررا تسکین دهد ولی درمان جهت بیماری تلقی نمی‌شود.
هیسترکتومی همراه با برداشت بافت‌های مبتلا به اندومتریوز ممکن است منجر به تخفیف علائم شود ولی روش قطعی و دائمی درمان نمی‌باشد.
از طرفی برداشتن تخمدان‌ها حین جراحی هیسترکتومی شانس رهایی از درد را افزایش می دهد اما منجر به یائسگی زودرس خواهد شد.
فاکتورهای خطر آندومتریوز
علت شناخته شده‌ای برای اندمتریوز وجود ندارد ولی به احتمال زیاد ژن‌های شناخته شده‌ای زنان را در معرض این بیماری قرار می‌دهند.
لذا اگر مادر یا خواهر خانمی مبتلا به اندومتریوز باشد شانس ابتلای وی بالاتر خواهد بود.
از دیگر علل ابتلا به اندومتریوز به سن شروع قاعدگی, سایر فاکتورهای ژنیکولوژی و عوامل محیطی بستگی دارد.
از طرفی تمام فاکتورهای شناخته شده که میزان جریان خون قاعدگی را افزایش می دهد به عنوان عامل خطر ابتلای به اندومتریوز می باشند مانند منارک زود راس، داشتن دوره های پریود سنگین و طولانی و یا بسیار کوتاه مدت.
البته عوامل دیگری نیز به عنوان عوامل خطر ابتلا به اندومتریوز شناخته شده هستند.
میزان آگاهی زنان از این عوامل در تشخیص زودهنگام و درمان این بیماری بسیار موثر خواهد بود.
ارتباط ناباروری و آندومتریوز چیست؟
اندومتریوز یکی از عوامل شناخته شده و مهم ناباروری است.
طبق تحقیقات انجام شده اندومتریوز در سی الی پنجاه درصد از زنان نابارور دیده می شود.
با توجه به این که شدت بیماری در چه مرحله ای قرار دارد بیمار می تواند با درجات مختلفی از مشکلات باروری روبرو شود.
برای رفع این مشکل فرد بیمار باید تحت نظر پزشک اقدام به بارداری کند.
آیا با روش های خانگی می توان آندومتریوز را درمان کرد؟
متاسفانه برخی افراد برای درمان مشکلات جسمی خود تنها به درمان های خانگی روی می آورند.
همواره در نظر داشته باشید تشخیص و درمان قطعی هرگونه بیماری فقط با مراجعه به پزشک متخصص در همان حوزه امکان پذیر است.
پزشک می تواند با توجه به شرایط بیمار برای کاهش درد علائم بیمار استفاده از دوش آب گرم و پدهای گرماده، انجام حرکات ورزشی را تجویز کند.
اما پروسه درمانی قطعا برای تمام بیماران یکسان نخواهد بود.
نحوه تشخیص آندومتریوز
تشخیص قطعی آندومتریوز تنها از روی علائم امکان پذیر نیست.
از این رو پزشک ممکن است از روش های تشخیصی مانند لاپاروسکوپی، سونوگرافی واژینال یا ام آر آی برای تعیین شدت بیماری کمک بگیرد.
روش های پیشگیری از آندومتریوز
هرچند در حال حاضر راه های پیشگیری از آندومتریوز به طور قطعی مشخص نشده است.
اما رعایت کردن موارد زیر باعث کاهش خطر ابتلای افراد به این بیماری می شود:
- انجام ورزش منظم
- کاهش مصرف گوشت قرمز و فراورده های گوشتی
- افزایش مصرف سبزی و میوه
- به حداقل رساندن مصرف چربی های حیوانی
- کاهش مصرف نمک، شکر، کافئین
- مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان
در واقع انتخاب شیوه زندگی سالم می تواند در پیشگیری از بروز آندومتریوز بسیار موثر واقع شود.
آندومتریوز و یائسگی
عود اندومتریوز پس از یائسگی نادر است.
این بیماری اغلب در افراد با رنج سنی بیست و پنج تا سی سال دیده می شود. ( اگر چه در برخی موارد در دختران با سن پایین نیز این بیماری مشاهده می شود)
هرچند در سال های اخیر بیماری اندومتریوز در زمان یائسگی نیز گزارش شده است.
عوارض احتمالی آندومتریوز
آندومتریوز در دسته بیماری های خطرناک و کشنده قرار ندارد.
برخی از عوارض دیگر این بیماری عبارتند از: یائسگی زودتر از موعد، مشکلات ادراری، دردهای لگنی، مشکلات اجابت مزاج، نارسایی کلیه، احتمال به وجود آمدن کیست های بزرگ و توده های لگنی، نازایی
شدت آندومتریوز
آندومتریوز دارای درجات مختلف خفیف، متوسط و شدید می باشد.
تشخیص دقیق شدت بیماری تنها توسط پزشک متخصص زنان و زایمان با انجام معاینات و آزمایش های تخصصی امکان پذیر است.
آیا آندومتریوز ترسناک است؟
آندومتریوز بیماری ترسناکی نیست و با پیگیری های منظم قابل درمان و کنترل است.
برخی از افراد به دلیل ترس و یا سایر عوامل در مراجعه به پزشک تعلل می کنند که این امر می تواند منجر به مشکلات بسیار جدی و مهم تری شود.
همواره به یاد داشته باشید که بیماری ترسناک نیست بلکه عدم مراجعه به پزشک و شروع درمان ترسناک است.
