پیچ خوردگی تخمدان زمانی ایجاد می شود که تخمدان در اطراف رباط های نگهدارنده پیچ بخورد. این چرخش مانع رسیدن خون به تخمدان و لوله فالوپ می شود. معمولاً پیچ خوردگی تخمدان با درد شدید بروز می کند؛ زیرا خون کافی به تخمدان نمی رسد و در صورت ادامه پیدا کردن می تواند منجر به مرگ بافت تخمدان شود. از بین رفتن تخمدان و ناباروری از جمله عوارض پیچ خوردگی تخمدان درمان نشده است. به همین خاطر شناخت علایم آن و درمان به موقع اهمیت زیادی دارد. جهت آشنایی بیشتر با پیچ خوردگی و احتمال آن در دوران بارداری در این مقاله از سایت دکتر مانیا کاوه همراه ما باشید.
تخمدان چیست؟
به طور کلی دو اندام کوچک برای تولید مثل زنان وجود دارد که در دو طرف لگن قرار می گیرند و با نام تخمدان شناخته می شوند. اندازه و شکل آن ها تقریباً مانند یک بادام است. تخمدان حاوی تخمک هایی هستند که به صورت ماهانه آزاد می شوند. فرایند تخمک گذاری پس از دوران بلوغ شروع می شود و بخشی از چرخه قاعدگی را تشکیل می دهد. توسط تخمدان ها یکسری هورمون تولید می شود که می توانند برای بدن مفید باشند.
علائم و نشانه های پیچ خوردگی تخمدان
معمولاً پیچ خوردگی تخمدان با علایم و نشانه های مختلف بروز می کند که شایع ترین آن ها عبارتند از:
- درد شدید لگن
- استفراغ
- حالت تهوع
- تب
- خونریزی غیرطبیعی
اما سایر علایم مشابه مثل سنگ کلیه، آپاندیسیت یا عفونت مجاری ادراری تشخیص پیچ خوردگی تخمدان را چالش برانگیز می کند.
بهترین زمان برای مراجعه به پزشک
اگر هر کدام از علائمی که در بخش قبلی ذکر شد را احساس کردید، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. معمولاً در مراحل اولیه پزشک برای تشخیص دقیق تر یکسری تست مثل سونوگرافی ترانس واژینال، سونوگرافی شکمی، سایر تست های تصویربرداری، مانند CT اسکن یا MRI و تست شمارش کامل سلول های خون را تجویز می کند. در برخی موارد حتی با انجام این تست ها نیز پزشکی نمی تواند بدون انجام جراحی و مشاهده پیچ خوردگی آن را تشخیص دهد.
علت پیچ خوردگی تخمدان
پیچ خوردگی تخمدان برای دختران در افراد بین ۲۰ تا ۴۰ سال بیشتر است؛ اما باید بدانید که حتی از دوران نوزادی تا یائسگی امکان ایجاد آن وجود دارد. برخی مواقع نیز وجود یکسری توده های بافتی یا کیست در تخمدان باعث می شود که تخمدان جابجا شده و دچار پیچ خوردگی شود. همچنین جرم اضافی یا وزن زیاد روی تخمدان باعث چرخش آن در اطراف رباط های نگهدارنده خواهد شد. رباط تخمدان یکی دیگر از دلایل شایع است که اگر بلندتر از حد معمول باشد در معرض پیچ خوردگی قرار دارد. روش هایی که امروزه برای باروری استفاده می شوند مثل القای تخمک گذاری از جمله علائم خطر برای پیچ خوردگی تخمدان هستند. جالب است بدانید که پیچ خوردگی تخمدان در دوران بارداری ایجاد می شود و معمولاً در سه ماهه اول در اثر کیست جسم زرد به وجود می آید. با توجه به این که در دوران بارداری سطوح هورمون بالاتر از حد عادی است، باعث می شود که رباط های تخمدان شل شوند و در معرض پیچ خوردگی قرار بگیرند.
عوارض پیچ خوردگی تخمدان در بارداری
در اثر پیچ خوردگی تخمدان معمولاً درد زیادی در اثر اختلال در خون رسانی به تخمدان ایجاد می شود. اگر این حالت ادامه پیدا کند در تخمدان نکروز رخ داده و به مرگ بافت منجر می شود. اگر درمان مؤثر از مراحل ابتدایی انجام نگیرد فرد دچار عفونت تخمدان شده و زندگی وی در اثر ایجاد آبسه تهدید می شود. پیچ خوردگی تخمدان در بارداری، شرایط را سخت تر می کند و نیاز به درمان فوری دارد؛ زیرا جان جنین به خطر می افتد و قدرت باروری خانم ها کاهش پیدا می کند.
پیچ خوردگی تخمدان در دوران بارداری
با توجه به اینکه که در دوران بارداری با تغییرات هورمونی مواجه هستیم و کیست جسم زرد تشکیل می شود، رباط ها شل خواهند شد و احتمال پیچ خوردگی تخمدان وجود دارد. طبق نتایجی که از داده های علمی بدست آمده پیچ خوردگی تخمدان در دوران بارداری ۵ برابر بیشتر از حالت عادی است. در هفته های ۶ تا ۱۴ با وجود توده های تخمدانی بزرگ تر ۴ سانتی متر شیوع این مشکل بیشتر می شود. لازم به ذکر است که اغلب پیچ خوردگی تخمدان در بارداری در بخش راست اتفاق می افتد و علت آن این است که روده بزرگ تحرک تخمدان چپ را محدود می کند.
تشخیص پیچ خوردگی تخمدان در بارداری
از نظر بالینی برای تشخیص پیچ خوردگی تخمدان در بارداری در کنار معاینات فیزیکی از روش های مختلف تصویربرداری و نتایج آزمایشگاهی استفاده می شود. در برخی موارد که خونریزی شدید باشد یا پزشک نتواند به خوبی تشخیص دهد، عمل لاپاراتومی انجام می شود. در این روش شکاف بزرگی در زیر ناف ایجاد می شود تا بتوانند تخمدان را به خوبی مشاهده کنند و پیچ خوردگی داخلی را باز کنند.
مراقبت های پس از عمل
اغلب موارد پس از انجام عمل لاپاراسکوپی همان روز شخص به خانه بر می گردد. معمولاً پزشک یکسری توصیه ها برای مراقبت های پس از عمل دارد که از جمله آن ها می توان به اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیت های فیزیکی شدید اشاره کرد. معمولاً برای کاهش درد از داروهای مختلفی مثل ایبوپروفن استفاده می شود که باید از مصرف خودسرانه خودداری کرده و حتماً داروها را طبق نسخه پزشک مصرف کنند.
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق هر آنچه لازم بود در مورد پیچ خوردگی تخمدان بدانید را بررسی کردیم. اگر تحت عمل لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی قرار گرفتید با وجود هرگونه علائمی مثل تب، قرمزی و التهاب در محل برش، ترشحات، افزایش درد لگن و خونریزی مواجه شدید باید سریعاً آن را با پزشک خود در میان بگذارید دکتر مانیا کاوه متخصص و جراح زنان و زایمان با استفاده از روش های نوین درمان پیچ خوردگی تخمدان در بارداری را درمان می کنند. برای دریافت نوبت ویزیت حضوری می توانید با شماره های درج شده در این سایت تماس بگیرید.
